Basınçlı Hava Tesisatı Sistemleri

Basınçlı hava tesisatı sistemleri, genel itibarıyla üretim ve servis süreçlerinde kullanılmakta olan endüstriyel enerji çeşididir. Bakım endüstrileri, imalat, inşaat, gemi ve madencilik gibi sektörlerde yaygın bir şekilde tercih edilir. Ortam basıncında kompresöre alınmakta olan hava, hacim bakımından molekül bazlı ivmelendirilerek veya küçültülerek amaçlanana basınca getirilir. Bu nedenle basınçlı hava tesisatı projelendirilirken ve organize edilirken kesinlikle kompresörlerin çalışma prensibi göz önüne alınmalıdır. Kompresör tesisatı, en basit anlamıyla bir gazın basıncını; hızını arttırma ya da hacmini düşürme yöntemiyle yükselten mekanik ünitedir. Kompresörler, basınçlı hava oluşum organizasyonları açısından pozitif deplasmanlı ve dinamik kompresörler olmak üzere 2 türe ayrılır:

Pozitif deplasmanlı kompresörlerde, belli miktarda hava sıkıştırma haznesine emiş regülatörü aracılığıyla alındıktan sonra hazne hacmi mekanik bir şekilde azaltılır ve arzu edilen basınca ulaşıncaya kadar bu azalma nispetinde havanın basıncı arttırılır. Bu kompresörler de hacmi azaltma prensibi doğrultusunda kullanılmakta olan mekanizma türlerine göre dönel ve doğrusal mekanizmalı olarak 2 gruba ayrılır. Dönel mekanizma sahibi kompresörlerin bilinen örnekleri; sarmal, çengel motorlu, sıvı çemberli, paletli ve vidalı kompresörlerdir. Doğrusal mekanizmaya sahip kompresörler ise çoğunlukla diyafram ve piston tipi kompresörler olarak kullanılır. Dinamik kompresörlerin işleyişinde, hava akışı sırasında havanın basıncı arttırılır. Pozitif deplasmanlı kompresörlerin tersine dinamik kompresörlerde, azalan hacimle değil de dönen kanatlar aracılığıyla hızlanan havanın bir difüzör vasıtasıyla genişlemesiyle birlikte sahip olan hızın statik basınca dönüşmesi sonucu söz konusu işlem gerçekleşir. Dinamik kompresörler, havanın akış yönü doğrultusunda santrifüj ya da eksenel olarak 2 grupta incelenir.

Dinamik kompresörlerdeki küçük miktarlı basınç değişimleri, pozitif deplasmanlı kompresörlerin aksine büyük oranlı debi değişimlerini beraberinde getirir. Bu durum da motor gücünü değiştirmeksizin geniş bir skalada debi değişimini olanaklı kılar. Buradan da anlaşılacağı üzere kompresörlerde debi ölçümü, hava kaçak tespiti ve enerji analizi son derece önemli kavramlardandır. Paslanmaz tesisat dahil tüm sistemlere ve işleyişe ilişkin kapsamlı bilgi edinmek için airpipeltd.com sitesi ziyaret edilebilir.